Bilişsel Davranışçı Terapi Nedir?
BDT 1960’lı yılların başında Aaron T. Beck tarafından geliştirilmiş bir terapi yöntemidir. Beck, seanslarında danışanlarını dinlerken danışanlarının benzer otomatik olumsuz düşünceler deneyimlediğini ve bu düşüncelerin duygularla yakından ilgili olduğunu fark eder. Bu gerçek dışı düşünceleri tespit etme, değerlendirme ve bu düşüncelere yanıt verme konusunda danışanlarına yardım eder. Bu yöntemle yardım ettiği danışanlarının daha hızlı iyileşme gösterdiğini keşfeder. Bu şekilde BDT’nin temelleri atılmış olur. BDT öncelikle depresyon için yapılandırılmış olsa da şimdilerde neredeyse bütün psikolojik bozuklukların tedavisinde kullanılmaktadır. BDT kısa süreli, şimdiki zaman odaklı olan, mevcut sorunları çözmeye, işlevsiz düşünce ve davranışı değiştirmeye yönelik bir psikoterapi yöntemidir. Bu kadar çok tercih edilmesinin başlıca nedenleri arasında mevcut sorunları çözmeye odaklı olması ve kısa sürmesi yer almaktadır. Ancak kişinin başvuru nedeni ve BDT’nin kişiye uygunluğu da bu noktada önemlidir.
BDT kimler için uygundur?
BDT’de kişilerin aldığı eğitim, kültür seviyesi ve yaş düzeyi gözetilmez, hepsine aynı düzeyde etkilidir. Aşağıda BDT’nin çalıştığı ve oldukça etkili olduğu başlıca bozukluklar yer almaktadır.
- Depresyon
- Anksiyete bozukluğu
- Panik bozukluk
- Fobiler
- Obsesif-kompulsif bozukluk
- Davranım bozukluğu
- Madde istismarı
- Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu
- Sağlık kaygısı
- Vücut biçim bozukluğu
- Beslenme bozuklukları
Bir BDT seansının genel formatı nasıl olur?
Danışan ile seansa başlarken ruhsal durum değerlendirmesi yapılır ardından bir önceki seansla bağlantı kurulur yani danışana haftanın nasıl geçtiği sorulur. Sonrasında ev ödevleri gözden geçirilir. BDT’de danışanın hafta içinde de bilişsel ve davranışsal değişiminin sürmesi için her hafta ev ödevi verilir. Ancak bu ödevler danışanın yapamayacağı şeyler değildir ve ödevlere danışanla birlikte karar verilir. Daha sonra gündem belirlenir yani seansta ne konuşulacağına karar verilir. Gündem tartışılır. Tartışma bittikten sonra gündeme uygun şekilde yeni ev ödevi verilir. Seans özetlenir yani neler konuşulduğu tekrar vurgulanır. Son olarak danışana seansının nasıl geçtiği sorulur ve seans sonlandırılır. Genel anlamda terapi süreci boyunca her şey birlikte karar verilerek gerçekleştirilir. BDT iş birliğinin çok önemli olduğu bir terapi yöntemidir. Terapistiyle iş birliği kuran, açık olan ve terapi gerekliliklerini yerine getiren danışanlar daha hızlı iyileşme göstermektedir.
Hazırlayan: Kl.Psk Özge Ersoy
